Het waait en het hagelt. En alsof dat nog niet guur genoeg is hebben de kiezers in Nederland twee dagen geleden een extreem rechtse partij tot de grootste gemaakt. Ik ben op weg naar Warffum, geen slechte timing om me te oriënteren op een plek in het Waddengebied waar ik weg van alle ellende en hectiek langere tijd kan wonen en werken.

Op zoek

Inmiddels heb ik meer dan twintig Waddeneilanden en een groot deel van de Waddenkust bezocht. Soms verbleef ik ergens een week, soms een dag, afhankelijk van het tij soms zelfs maar eeIns paar uur. Deze relatief korte bezoeken horen bij het karakter van mijn inspectietocht en hebben me al veel gebracht.  Toch kun je een gebied niet echt doorgronden zolang je een voorbijganger blijft. Tijdens mijn wandeltochten heb ik mijn hart verpand aan het Hogeland.  Is Warffum dan misschien een goede plek om een poosje te wonen, of Den Andel, Usquert, Baflo? Het zijn dorpen die je misschien niet direct met de Wadden associeert maar ze zijn niet voor niets op wierden gebouwd. Het water van de Waddenzee was en is hier nooit ver weg. Marketingbureaus uit de regio maken overuren om duidelijk te maken dat dit prachtige stukje Groningen net zo goed waddengebied is, er zijn inmiddels ‘Waddenmusea’, ‘culinaire Waddentochten’, ‘Waddenconcerten’, alles om natuurliefhebbers en Schiergangers er toe te verleiden ook hier eens een huisje te huren. Dat lukt gelukkig maar op bescheiden schaal. Een blik op de verkiezingsuitslagen in deze streek leert overigens dat de kiezer ook hier de PVV tot de grootste partij heeft gemaakt. Iets om altijd in het achterhoofd te houden, je kunt wel ergens vertrekken, je komt ook altijd weer ergens aan.

Oostvaarderplassen

De routeplanner stuurt me de trein in, Amsterdam, Almere, Zwolle, Groningen en dan door naar Warffum. Dit in plaats van de gebruikelijke route; met de bus over de afsluitdijk naar Leeuwarden en dan verder richting Groningen. Blijkbaar is het de bedoeling dat ik mijn eindbestemming anders benader, wie ben ik om zo’n advies in de wind te slaan? Als we door de Oostvaardersplassen rijden breekt de zon door. De BBB wil huizen bouwen in dit natuurgebied, moeten we toch maar niet doen, huizen moeten er komen, maar daar kunnen we beter een paar kapot gespoten weilanden voor op offeren.

Spar

Mis op station Groningen de trein naar Warffum, dat wil zeggen, de trein is er wel maar gaat niet. Binnen vijf minuten staat iedereen met elkaar te praten. ‘Even mijn moeder bellen, die staat op me te wachten bij station Winsum’. ‘Ik mis nu de bus naar Leens, misschien kan ik straks meerijden met jou en je moeder?’ Mensen die gesprekjes voeren op het perron, elkaar figuurlijk warm houden, dat zal je op het perron in Alkmaar niet snel tegenkomen. Een uurtje later loop ik dan toch van het station naar het dorp, doe boodschappen bij de plaatselijke Spar en ga op zoek naar het voormalige kostershuisje achter de kerk.

Kunstkerk

Een goeie plek, weet ik direct als ik mijn hoofd om de hoek steek. Mijn kleine huisje hoort bij de voormalige gereformeerde kerk die door het echtpaar Gerrie Jonker en Jan Dirk Gardeniers de afgelopen jaren is getransformeerd tot ‘Kunstkerk’.  Vanuit de wijde omtrek komen leerlingen er met de bus naar toe om kunstlessen te volgen; beeldhouwen, houtbewerking, tekenen en schilderen, dans en muziek. Ik zet mijn spullen weg en installeer me aan tafel met een kop koffie, in mijn hoofd maak ik van de achterwand alvast een grote boekenkast. Als het droog is maak ik voor het donker wordt nog snel een rondje door het dorp. Het bevalt me hier. Jan Dirk heeft me uitgenodigd voor een glas wijn. We zitten in de keuken van de oude pastorie.   Aangezien ons werk en onze interesses elkaar raken gaat het al snel over projecten die we doen en over dit mooie stukje Groningen. Tegen twaalf uur nemen we afscheid met de afspraak binnenkort nog eens door te praten over de opzet van een of ander onderzoek. Of dat doorpraten er ook echt van komt is zeer de vraag en verder ook niet zo relevant, wat er toe doet is dat je hebt gesproken met iemand die je een paar uur geleden nog niet kende met wie je zo nog uren door zou kunnen praten.

Stil de tijd

Niet veel later beklim ik de trap naar de ijskoude slaapzolder. De wind giert niet alleen om het huis maar wurmt zich onder een enkel pannendak tevens met succes door de kieren. Met een trui aan en een kruik moet het lukken om het warm te krijgen. Voor de zekerheid neem ik ook mijn muts mee naar boven. Lees met mijn neus boven de dekens nog een stukje in ‘Stil de tijd’, een boek van een paar jaar gelden alweer van Joke Hermsen. Alleen zijn betekent volgens Hermsen ook afkoppelen van ‘kloktijd’. Dus ook van de apparaten die je verbinden met de rest van de wereld. Ik mag me dan  graag terugtrekken, zo ver ben ik nog lang niet, panisch als ik word wanneer telefoon en/of iPad zich niet op willen laden. Ergens in je eentje zitten met alleen pen en papier, dat is pas loskoppelen. Zou ik dat willen? Kunnen? 

Nadere verkenning

De volgende dag is het droog en neem ik uitgebreid de tijd voor een nadere verkenning van het dorp. ‘S middags tour ik samen met Mariëtte door de regio. Eerst naar Den Andel, een mooi dorpje waarover  ik al het nodige heb gehoord. Bewoners proberen er door samen dingen op te pakken zo veel mogelijk zelfvoorzienend te zijn. Ik zou vanaf hier nog net naar station in Warffum kunnen fietsen, maar wil ik dat eigenlijk wel, deel uitmaken van een hechte gemeenschap, innig contact met mijn buren? Ik ben verre van een kluizenaar maar wel erg graag op mezelf. We rijden door naar Pieterburen, Kloosterburen en Hornhuizen, waar het bij Wongema nog steeds als thuiskomen voelt. Maar Hornhuizen zonder auto is eigenlijk niet te doen, zeker niet nu de buurtwinkel tussen Kloosterburen en Hornhuizen gesloten is. We nemen de afslag richting Eenrum, ook prachtig maar zonder station. Baflo dan, daar rijdt wel een trein. Ook hier huizen die zeker de moeite waard zijn, maar als dorp in zijn totaliteit heeft het toch minder dan Warffum, of ben ik gewoon verliefd geworden en kan ik niet objectief meer kijken? 

ANWB

Hoewel het een beetje als vakantie voelt is mijn verblijf hier dat niet. Ik heb verschillende afspraken in en om Groningen en zoals altijd moet er van alles worden geregeld en op papier worden gezet. Daar komt bij dat ik mijn verkenningstocht gestructureerd wil aanpakken. Dus werk ik in principe tot een uur of drie en breng ik in de uren die er dan nog over zijn voor het donker wordt de rest van het gebied in kaart. Lopend in de koude miezerregen naar Usquert, mooi dorpje, met de trein weer terug. Met de trein naar Winsum, door de ANWB in 2020 uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland, waar ik mij met het gemiddelde ANWB lid in het achterhoofd iets bij kan voorstellen.   Goed te weten: Er zit hier wel een makelaar. Te voet terug naar Den Andel, een van mijn criteria is dat er vanuit de plek waar ik een poos ga wonen een mooie dagelijkse wandeling te maken is. Dat kan echt heel goed in Den Andel, je loopt er in een prachtig rondje omheen, check.

Bakker

Tijdens een van mijn werk ochtenden vraagt Gerry of ik een kijkje in de kunstkerk kom nemen. Achter in het danslokaal volg ik een stukje muziekles van de internationale schakelklas, het ziet er vrolijk uit. De kerk is nog in alles een kerk, bruine kerkbanken, een balkon, een trappetje naar de preekstoel, een ander trappetje naar het orgel. Er zijn plannen voor een verbouwing om het gebouw net wat meer geschikt te maken voor haar nieuwe bestemming, zonder de monumentale karakteristieken uit het oog te verliezen. Die gereformeerde kleur bruin, zou die moeten blijven? Donderdag  probeer ik de warme bakker en het wandelrondje rond Warffum uit, allebei dik in orde. We eten onze maanzaadbollen met kaas in het prachtige middeleeuwse kerkje van Breede, waar voor wandelaars en andere onverwachte gasten zelfs koffie en thee blijkt klaargezet.

‘Ja ik wil‘

Zo vliegen de dagen voorbij. Als ik na een week op het perron van station Warffum sta te wachten op de trein terug terwijl ik kijkend naar de wit besneeuwde akkers de afgelopen dagen nog eens de revue laat passeren, zeg ik zachtjes in mezelf ‘ja ik wil’. Maar ik realiseer me ook dat ik het weliswaar reuze naar mijn zin heb gehad en van alles heb gedaan, maar dat ik geen kwelder heb gezien, geen blik op de Waddenzee heb geworpen. Ik heb niet eens op de dijk gestaan. Zou dat ook zo gaan als ik voor langere tijd in deze omgeving ga wonen?